► TERMOMODERNIZACJA BUDYNKÓW ORAZ WYMIANA NIEEFEKTYWNYCH ŹRÓDEŁ CIEPŁA ►
Dnia 31 marca 2025 r. ruszy nabór wniosków w ramach nowej odsłony programu Czyste Powietrze. Zmiany wprowadzone w programie ukierunkowały pomoc na osoby szczególnie narażone na ubóstwo energetyczne. Ponadto uszczelniono zasady dofinansowań a także wzmocniono rolę gmin poprzez powierzenie im roli operatorów. Budżet programu został zasilony 10 mld zł bezzwrotnych dotacji ze środków Unii Europejskiej w ramach Funduszu Modernizacyjnego.
„Pracując nad reformą programu Czyste Powietrze kierowaliśmy się trzema kluczowymi priorytetami –przede wszystkim walką z ubóstwem energetycznym przez realne wsparcie dla najbardziej potrzebujących. Naszym celem było także wyeliminowanie tzw. rachunków grozy przez wprowadzenie obowiązkowego standardu energetycznego budynku i racjonalizację wydatków, tak, by nie dochodziło do nadużyć” – powiedziała Paulina Hennig-Kloska, ministra klimatu i środowiska.
„Czyste Powietrze jest największym przedsięwzięciem, jakie realizuje NFOŚiGW we współpracy z WFOŚiGW. Pod nadzorem Ministerstwa Klimatu i Środowiska NFOŚiGW wdraża ogólnopolski program Czyste Powietrze – odpowiada za przygotowanie zasad programu, w tym dokumentacji i wytycznych, jak również za zapewnienie we współpracy z odpowiednimi resortami finansowania programu. Z kolei WFOŚiGW jako odrębne, niezależne jednostki, zajmują się przyjmowaniem, rozpatrywaniem, rozliczaniem wniosków o dofinansowanie i wypłatą środków w programie na terenie swoich województw” – powiedziała Dorota Zawadzka-Stępniak, prezes zarządu Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej..
Nowości w programie „Czyste Powietrze”
W ramach nowej odsłony programu wprowadzono następujące elementy:
1. Obowiązkowe potwierdzenie standardu energetycznego przed i po inwestycji.
2. Warunki najwyższego dofinansowania uzależnione od kryterium dochodowego i standardu energetycznego budynku.
3. Ogólnopolski system operatorów – bezpłatne wsparcie dla beneficjentów najwyższego i podwyższonego poziomu dofinansowania. Operatorzy programu bezpłatnie pomogą osobom o najniższych dochodach na ścieżce dofinansowania, realizacji przedsięwzięcia i jego rozliczenia. Operatorami w pierwszej kolejności będą gminy i wojewódzkie fundusze ochrony środowiska i gospodarki wodnej (WFOŚiGW).
4. Racjonalizacja wydatków – maksymalne kwoty dotacji w poszczególnych rodzajach kosztów kwalifikowanych, w tym limity dotacji jednostkowych na m2 powierzchni ocieplenia.
Kto może złożyć wniosek?
Wnioski o wsparcie mogą składać osoby fizyczne, które są właścicielami lub współwłaścicielami domu jednorodzinnego lub wydzielonego w nim lokalu mieszkalnego z wyodrębnioną księgą wieczystą.
Minimalny okres wspomnianej własności wynosi 3 lata przed złożeniem wniosku o dofinansowanie. Wymóg ten nie dotyczy sytuacji spadkowych.
Na jeden budynek lub lokal mieszkalny można dostać jedno dofinansowanie, a beneficjentem można być tylko raz.
Zasady wypłacania dotacji
Dotacja jest wypłacana przez WFOŚiGW w całości lub w maksymalnie trzech częściach.
Do dofinansowania kwalifikują się inwestycje tylko w tych budynkach, które uzyskały pozwolenie na budowę do 31.12.2020 r.
Dopuszcza się pozostawienie kominków wykorzystywanych na cele rekreacyjne, ale pod warunkiem, że spełniają wymagania ekoprojektu oraz docelowe wymogi uchwał antysmogowych obowiązujących na danym terenie oraz nie są głównym źródłem ogrzewania.
Wyższe progi dochodowe
Program zakłada trzy poziomy dofinansowania według progów dochodowych w gospodarstwie domowym:
1. POZIOM NAJWYŻSZY – do 100% kosztów kwalifikowanych netto – obowiązuje przy średnim miesięcznym dochodzie do 1 300 zł na osobę w gospodarstwach wieloosobowych lub do 1 800 zł w gospodarstwie domowym jednoosobowym, oraz dla tych, którzy mają ustalone prawo do jednej z czterech form zasiłku określonych w programie (tj. zasiłku stałego, okresowego, rodzinnego lub specjalnego zasiłku opiekuńczego).
Roczny przychód z tytułu prowadzenia przez wnioskodawcę lub małżonka wnioskodawcy działalności gospodarczej może wynosić maksymalnie dwunastokrotność minimalnego wynagrodzenia za pracę.
Dofinansowanie w najwyższym progu przewidziano tylko dla ubogich energetycznie, czyli dla właścicieli budynków lub lokali, w których zapotrzebowanie na energię użytkową do ogrzewania wynosi powyżej 140 kWh/m2 rocznie.
2. POZIOM PODWYŻSZONY – do 70% kosztów kwalifikowanych netto – obowiązuje przy miesięcznym dochodzie do 2 250 zł na osobę lub 3 150 zł w gospodarstwach jednoosobowych.
Roczny przychód z tytułu prowadzenia przez wnioskodawcę lub małżonka wnioskodawcy działalności gospodarczej może wynosić maksymalnie czterdziestokrotność minimalnego wynagrodzenia za pracę.
3. POZIOM PODSTAWOWY – dotacja do 40% kosztów kwalifikowanych netto – jest dla tych, których roczny dochód nie przekracza 135 000 zł.
Potwierdzony standard energetyczny domu
W ramach programu wprowadzono ponadto wymóg obowiązkowego potwierdzenia standardu energetycznego budynku – zarówno przed przeprowadzeniem inwestycji, jak i po jej realizacji.
System operatorów
Jedną ze zmian jest wprowadzenie ogólnopolskiego systemu operatorów. Zadaniem Operatorów będzie bezpłatne wspieranie beneficjentów w procesie aplikowania o wsparcie – od podjęcia decyzji o dofinansowaniu, poprzez realizację przedsięwzięcia aż do jego zakończenia i rozliczenia.
Szczegółowe informacje
Szczegółowe informacje są dostępne na stronie programu „Czyste Powietrze”.
